Οι άνδρες λένε διπλάσια ψέματα σε καθημερινή βάση από τις γυναίκες. Μόνο το 47% των ψεμάτων που ακούγονται σε μια συζήτηση γίνονται αντιληπτά. «Δεν έχω τίποτα, είμαι μια χαρά» είναι το πιο κοινό ψέμα και για τα δύο φύλα. Το ψέμα έχει απασχολήσει πολλούς ερευνητές και αυτές είναι κάποιες από τις «αλήθειες» που έχουν ανακαλύψει γι΄ αυτό. Και φυσικά η μεγαλύτερη είναι πως όποιος λέει ότι δεν λέει ψέματα, ψεύδεται.
Για την ψυχολόγο κ. Αλεξάνδρα Καππάτου «είναι δεδομένο ότι όλοι οι άνθρωποι κάποια στιγμή ψεύδονται και οι λόγοι είναι προφανείς. Είτε για να προστατεύσουν τον εαυτό τους είτε για να προστατεύσουν τους άλλους. Στην πρώτη περίπτωση, συνήθως φοβούνται να μην εκτεθούν, θέλουν να αποφύγουν τις συνέπειες ενός λάθους τους ή έχουν κάποιο συγκεκριμένο στόχο, τον οποίο εξυπηρετούν μέσω του ψέματος. Στη δεύτερη περίπτωση, εντάσσονται κυρίως τα λεγόμενα κατά συνθήκη ψεύδη, τα οποία λέμε για να μη στενοχωρήσουμε κάποιον». Ο Βρετανός ψυχολόγος Robert Feldman παρατήρησε διεξοδικά πάνω από 100 απλούς ανθρώπους, άγνωστους μεταξύ τους, τους οποίους είχε χωρίσει σε ζευγάρια που έπρεπε να περάσουν δέκα λεπτά μαζί για να γνωριστούν. Προκειμένου να «προσομοιώσει» μια τυπική καθημερινή κατάσταση τους είχε πει ότι σκόπευε να μελετήσει πώς αντιδρούν όταν συναντούν κάποιον για πρώτη φορά. Σε ορισμένους βέβαια είχε ζητήσει να προσπαθήσουν να γίνουν αρεστοί ερωτικά και σε άλλους να είναι όσο πιο ανταγωνιστικοί μπορούν. Στο τέλος, τους ζήτησε να δηλώσουν σε ποια σημεία δεν υπήρξαν ακριβείς- απέφυγε να χρησιμοποιήσει τον όρο ψέμα για να μην ντραπούν ή γίνουν αμυντικοί. Το σημαντικότερο εύρημά του ήταν ότι ακόμη και όσοι δεν είχαν κληθεί να παίξουν έναν συγκεκριμένο ρόλο, έλεγαν ψέματα. Η πλειονότητα των συμμετεχόντων δήλωσε πως είπε τρία ψέματα μέσα στο δεκάλεπτο.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο, υπάρχουν κάποια είδη ανθρώπινων σχέσεων που «ευνοούν» το ψέμα. Και εξηγεί: «Συνήθως στις πολύ στενές σχέσεις, όπως τις ερωτικές ή αυτές του γονέα με το παιδί του, τα συναντούμε συχνά». Όποια και αν πάντως είναι η δικαιολογία που δίνει κανείς στον εαυτό του για τα ψέματα που λέει, η κ. Καππάτου τονίζει πως «το ψέμα ή η απόκρυψη της αλήθειας, που είναι επίσης ψέμα, υποκρύπτει δυσκολία και πρόβλημα στην επικοινωνία. Όπως επίσης και άρνηση να αφήσουμε ελεύθερες κάποιες πτυχές του εαυτού μας».
Αν και το ψέμα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των περισσοτέρων, η ανίχνευσή του δεν είναι εύκολη ή δεδομένη. Σε μελέτη που πραγματοποίησαν το 2006 οι ψυχολόγοι Charles Βond και Βella DeΡaulo σε χιλιάδες ανθρώπους, βρήκαν ότι δύσκολα αντιλαμ βάνονται πότε κάποιος τους λέει ψέματα. Μάλιστα, μόνο το 47% των ψεμάτων που λέει κανείς σε μια συζήτηση γίνονται αντιληπτά από τον συνομιλητή του. Ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό είναι ότι δεν υπάρχουν κάποια γενικά τικ που προδίδουν τον ψεύτη. Η ψυχολόγος σημειώνει μια ακόμη αιτία: «Συνήθως αυτό συμβαίνει όταν δεν μας ενδιαφέρει ο άλλος ή η άποψή του πάνω σε ένα θέμα, με αποτέλεσμα να τον ακούμε παθητικά και να μη δίνουμε έμφαση σε αυτά που λέει ψάχνοντάς τα».
Ο Αμερικανός ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Ρaul Εkman υποστηρίζει ότι υπάρχουν μικρές, φευγαλέες εκφράσεις που αποκαλύπτουν πότε κάποιος λέει ψέματα. Βέβαια, σε αντίθεση με τις εκφράσεις που φανερώνουν τον θυμό, τη χαρά ή την έκπληξη, αυτές που ξεσκεπάζουν τους ψεύτες δεν γίνονται αντιληπτές από το 99% των ανθρώπων- από τους 15.000 τους οποίους τέσταρε ο καθηγητής στην έρευνά του, μόνο 50 κατάφεραν να τις δουν χωρίς να έχουν εκπαιδευτεί προηγουμένως.
Η βασική συμβουλή που δίνει ο Εkman, σε όσους θέλουν να καταλάβουν αν ο συνομιλητής τους ψεύδεται, είναι να μην κάνουν ερωτήσεις που απαντώνται με ένα «ναι» ή ένα «όχι». Όσο πιο πολλές λέξεις πρέπει να χρησιμοποιήσει κάποιος τόσο πιο εύκολα θα ανιχνευθεί το ψέμα. Η κ. Καππάτου υποστηρίζει ότι μπορεί να είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς μόνο από το πρόσωπο του συνομιλητή του αν ψεύδεται, ωστόσο «υπάρχουν κάποιες εξωλεκτικές συμπεριφορές που βοηθούν. Μπορεί να μη μας κοιτάζει κατάματα. Επίσης, ίσως να προσπαθεί να αλλάξει ή να αποφύγει τη συζήτηση». Προσθέτει βέβαια ότι «δεν είναι οικουμενικές και απόλυτες. Δηλαδή σε καμία περίπτωση δεν είναι δεδομένο ότι όταν ο συνομιλητής μας συμπεριφέρεται έτσι, μας λέει ψέματα».
πηγή : εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ "
.jpg)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου